Blog


Jakimi metodami wykonuje się badanie krtani?

 

badanie laryngologiczneW sytuacji, gdy obserwujemy niepokojące objawy ze strony górnych dróg oddechowych, gdy ból lub obrzęk w okolicach gardła utrzymuje się dłużej niż kilkanaście dni bądź gdy leki dostępne bez recepty nie przynoszą spodziewanej ulgi, należy jak najszybciej zgłosić się na wizytę do laryngologa. Wykonywane przez specjalistów z tej dziedziny badanie krtani – nazywane także fachowo laryngoskopią – stanowi jedną z podstawowych metod umożliwiających diagnozowanie wielu różnych dolegliwości oraz zmian patologicznych, począwszy od niegroźnego stanu zapalnego, na nowotworze kończąc. Co ciekawe, pierwszej uproszczonej obserwacji krtani dokonano już w 1854 roku, natomiast współcześnie dzięki dostępowi do zaawansowanych narzędzi oraz urządzeń pomiarowych, badanie trwa o wiele krócej i odznacza się znacznie większą precyzją wyników.

 

Metoda pierwsza – laryngoskopia pośrednia

W naszym gabinecie laryngologicznym w Radzyniu Podlaskim używa się przede wszystkim dwóch metod badań krtani – laryngoskopię pośrednią oraz bezpośrednią. Pierwsza z nich jest przeprowadzana z zastosowaniem specjalnego lusterka krtaniowego oraz źródła światła z lampy czołowej. Podczas obserwacji laryngolog prosi pacjenta o maksymalne wyciągnięcie języka, który na czas obserwacji zostaje przytrzymany gazikiem. Następnie do ust pacjenta wkłada się ogrzane lusterko (aby nie zaparowało), po czym opiera się je na podniebieniu miękkim, uzyskując tym samym lepszy widok na oświetloną lampą czołową krtań. Podczas badania pacjent zostaje poproszony o wypowiadanie głoski „e” lub „i”, aby lekarz mógł zweryfikować prawidłowość pracy krtani, a przy okazji także ocenić stan m.in. nagłośni, fałd przedsionkowych czy fałd głosowych. W przeciwieństwie do laryngoskopii bezpośredniej metoda pośrednia jest zaliczana do badań nieinwazyjnych.

 

Metoda druga – laryngoskopia bezpośrednia

Laryngoskopia bezpośrednia, określana także mianem badania endoskopowego, pozwala na znacznie dokładniejszą ocenę budowy oraz czynności krtani. W tym celu do jamy nosowej wprowadza się cienką, giętką kamerę zwaną endoskopem, która nie tylko pokazuje bieżący obraz, ale umożliwia także zachowanie filmu w pamięci komputera, co przydaje się przy dalszej diagnostyce pacjenta. Przed badaniem dopuszcza się zastosowanie znieczulenia miejscowego, aby zminimalizować nieprzyjemne odczucia oraz zmniejszyć odruchy wymiotne. Największą zaletą badania krtani z użyciem endoskopu stanowi możliwość odpowiedniego powiększenia i wyostrzenia uzyskanego podglądu, co ułatwia lekarzowi postawienie właściwej diagnozy. Z tego względu laryngoskopia bezpośrednia stanowi cenne narzędzie do wykrywania wielu zaawansowanych schorzeń, w tym przewlekłych oraz ostrych stanów zapalnych, niedostatecznej drożności krtani oraz zmian w obrębie strun głosowych (zarówno o charakterze nowotworowym, jak i nienowotworowym).

 


 

Czym jest trzeci migdał i jak wygląda jego badanie?

 

badanie migdałkówMigdałek gardłowy, określany również mianem trzeciego migdała lub adenoidu, można znaleźć na tylnej ściance gardła, zaraz nad migdałkami podniebiennymi i podniebieniem miękkim. Jest składową pierścienia chłonnego gardła nazywanego pierścieniem Waldeyera. Zawiązki trzeciego migdała tworzą się już w trakcie życia płodowego dziecka, a po jego narodzinach struktura stopniowo się powiększa, osiągając maksymalne rozmiary między 3. a 7. rokiem życia malucha. Pełni wówczas funkcję ochronną organizmu, do której można zaliczyć: mechaniczne oczyszczanie wdychanego powietrza, ochronę nosogardła, miejscową produkcję limfocytów i przeciwciał odpowiadających za unieszkodliwianie czynników chorobotwórczych atakujących górne drogi oddechowe, a także wspomaganie wydzielania immunoglobulin typu A (IgA). Wraz z osiągnięciem dojrzałości płciowej migdałek gardłowy ulega stopniowemu zanikowi, tworząc tzw. migdał szczątkowy.

 

Kiedy dochodzi do przerostu trzeciego migdałka?

Choć działanie trzeciego migdała przynosi młodemu organizmowi wiele korzyści, jego obecność może również doprowadzić do szeregu groźnych następstw. W normalnych warunkach rozrost tkanki limfatycznej migdałka jest całkowicie naturalnym procesem, jednak w sytuacji, gdy dochodzi do nadmiernego przyrostu objętości narządu, przeradza się on w chorobę. Wskazuje się, że nadmierny przerost migdałka gardłowego (łac. hypertrophia tonsillae pharyngeae) oraz następujące w jego wyniku powikłania są jednymi z najczęściej występujących schorzeń laryngologicznych wieku dziecięcego. Przyczyny przerostu migdałka mogą być bardzo różne, aczkolwiek specjaliści są zgodni i za główne źródło problemu uznają wirusowe i bakteryjne infekcje dróg oddechowych wywołane obecnością takich drobnoustrojów jak Steptococcus pneumoniae czy Haemophilus influenzae. Dodatkowo wśród potencjalnie niekorzystnych czynników wymienia się uwarunkowania genetyczne, hormonalne oraz reakcje zapalne i alergiczne.

 

Badanie przerostu trzeciego migdała – na czym polega?

Bezpośrednia ocena stanu migdałka gardłowego jest trudna do przeprowadzenia z powodu umiejscowienia narządu powyżej podniebienia miękkiego, dlatego badanie trzeciego migdałka wykonuje się z użyciem elektronicznej szpatułki wprowadzanej do jamy ustnej pacjenta. Używane w naszym gabinecie urządzenie Sinutronic pozwala na bezprzewodową transmisję obrazu na ekran komputera (live view), dzięki czemu przebieg całego badania może być nagrywany, edytowany i zapisywany na dysku, a następnie dołączony do dokumentacji medycznej. Po umieszczeniu urządzenia na powierzchni języka ortolaryngolog analizuje obraz migdałka gardłowego od strony gardła – oceniana jest wówczas m.in. jego wielkość i struktura. Badanie trwa kilkadziesiąt sekund i stanowi podstawę kwalifikacji pacjenta do operacyjnego zabiegu usunięcia migdałka.

 


 

Kiedy należy wyciąć trzeci migdał u dziecka?

 

dziecko u laryngologaTrzeci migdał (migdałek gardłowy) u dzieci nikogo już nie dziwi, szczególnie że coraz więcej dzieci w Polsce cierpi z powodu ich przerostu. Niestety taki przerost może prowadzić do problemów z oddychaniem, jedzeniem czy nawet słuchem. Dodatkowo w niektórych przypadkach ma duży wpływ na spadek odporność. Na temat przerostu migdałków powstało wiele szkodliwych mitów, które mogą zaszkodzić zdrowiu naszego dziecka. Wiec, w jaki sposób najlepiej pomóc swojemu dziecku i po jakich symptomach udać się do laryngologa?

 

Co to jest trzeci migdał?

Migdałek gardłowy to inaczej trzeci migdał, jest to zgrupowanie tkanki limfatycznej zawierające komórki niszczące drobnoustroje. Znajduje się w górnej części gardła za tzw. języczkiem, czyli na przecięciu dróg oddechowych i pokarmowych. Jest to pierwsza bariera ochronna organizmu przeciwko wirusami i bakteriami, szczególnie w okresie rozwoju dziecka. Migdałki powiększają się by lepiej spełniać swoją funkcję ochronną. Jednak ich przerost ponad bezpieczną granicę może skutkować problemami zdrowotnymi.

W jamie ustnej człowieka migdałki są rozmieszone w różnych miejscach:

  • parzyste podniebienne (tonsillae palatinae),
  • gardłowy (tonsilla pharyngea), znany również jako trzeci migdał,
  • trąbkowe (blisko ujścia trąbki słuchowej),
  • językowe (zlokalizowane u nasady języka).

Wielkość migdałków to ok 2×1 centymetra, są stałym elementem układu chłonnego do którego zaliczamy narządy limfatyczne, węzły chłonne oraz limfocyty. Oprócz zadania ochronnego organizmu, migdałki są częścią pierścienia okołogardłowego chłonnego. Pierścień ten również ma za zadanie chronić przed bakteriami, wirusami oraz innymi szkodliwymi czynnikami mającymi wpływ na odporność człowieka. W skład pierścienia wchodzą: migdałek gardłowy, migdałki trąbkowe, migdałki podniebienne, migdałek językowy, grudki chłonne, boczne pasma tkanki chłonnej.

 

Objawy przerostu trzeciego migdała u dzieci

Nie zawsze trzeci migdał zagraża zdrowiu naszego dziecka, są jednak sytuacje na które w szczególności należy zwrócić uwagę, ponieważ są bardzo niebezpieczne. Pamiętajcie patologicznego przerostu migdałka gardłowego nie można lekceważyć, ponieważ może to doprowadzić do powikłań, takich jak upośledzenie słuchu. Więc na co rodzic w szczególności powinien zwrócić uwagę u swojego dziecka?

  • Cały czas otwarta buzia plus oddychanie wyłącznie przez usta,
  • Chrapanie w nocy, nocny bezdech (bardzo niebezpieczne),
  • Częste choroby dziecka,  przedłużające się stany kataralne podczas których wymagane jest stosowanie antybiotyków,
  • Nawracające zapalenia uszu (wysiękowe zapalenia uszu – Otitis media secretoria),
  • Niedosłuch (pojawia się, gdy gromadzi się płyn w błonie bębenkowej),
  • Bóle głowy
  • Brak apetytu
  • Alergie
  • Mowa nosowa, wady zgryzu, żuchwa wolniej się rozwija
  • Dziecko jest senne, zmęczone i apatyczne
  • Problemy z koncentracją

 

Leczenie trzeciego migdałka

Jeżeli u naszego dziecka występują dwa lub więcej powyższych objawów, to znak, że trzeba się udać do specjalisty. Czyli do laryngologa, lekarz ten dzięki specjalnym narzędziom zakończonym kamerką lub lusterkiem obejrzy niewidoczny na pierwszy rzut oka narząd. Podczas tego badania będzie można ocenić wielkość migdałka, dodatkowo dziecko powinno mieć wykonane również badanie nocne. Polegające na nieinwazyjnym pomiarze wysycenia krwi tlenem. Badanie jest przeprowadzane w trakcie snu, w celu wykluczenia występowania bezdechów. Równie częstym badaniem przeprowadzanym przez laryngologa jest badanie radiologiczne.

Po ocenieniu migdałka można wprowadzić proces leczenia. Na początku lekarze często przepisują antybiotyk oraz preparaty na odporność. Jednak zdarza się tak, że leczenie zachowawcze nie przynosi skutku, wtedy tez należy wziąć pod uwagę operacyjne usunięcie migdałka. Oczywiście każdy przypadek jest analizowany indywidualnie.

Migdałki mogą zostać usunięte częściowo oraz całkowicie, o wyborze leczenia decyzje lekarz laryngolog. Zabieg usunięcia migdałku może być przeprowadzony z wykorzystaniem endoskopu oraz precyzyjnych mikro narzędzi takich jak: nóż harmoniczny, laser diodowy, shaver. Ta technika ogranicza krwawienie i przyspiesza gojenie się tkanek. Zabieg trwa od 15 do 20 minut, dziecko o 3 godzinach od wybudzenia z narkozy wraca z rodzicami do domu. Innymi narzędziami, które usuwają migdałki jest diodowy laser kontaktowy raz nóż harmoniczny. Wszystkie metody są nowoczesne, ponieważ lekarze jak najbardziej chcą odejść od  inwazyjnych metod usuwania migdałków. Warto pamiętać, że operacja usunięcia trzeciego migdałka po trzecim roku życia dziecka, nie osłabia jego odporności. W wielu przypadkach wręcz przeciwnie, dziecko przestaje chorować, słuch się poprawia a nos udrażnia.

 


 

Jak wygląda badanie krtani u dzieci i dorosłych?

 

osoba na badaniuBól krtani czy trudność w przełykaniu są pierwszymi wskazaniami do wizyty u laryngologa lub foniatry. Lekarz przed badaniem przeprowadza wywiad o przebytych chorobach, typie pracy, przyjmowanych lekach, dolegliwościach gastrycznych oraz nałogach. Ogląda również nos, uszy, gardło i krtań oceniając stan fałd głosowych. Wstępną diagnozę badanego można uzyskać za pomocą laryngostroboskopii.

 

Badanie krtani u dzieci i dorosłych

Najczęściej stosowanym badaniem krtani jest endoskopia. Wskazaniem do przeprowadzenia badania jest sprawdzenie strun głosowych, nawracające zapalenie krtani oraz wykrycie zmian na krtani. Laryngolog prowadzący badanie używa endoskopu połączonego z kamerą do obserwacji ruchów fałdów głosowych. Endoskopia krtani może być przeprowadzana również u dzieci.

Direktoskopia (wziernikowanie) lub mikrolaryngologia jest to zabieg-badanie, w którego trakcie można sprawdzić stan krtani, tchawicy, gardła i innych części narządu mowy. Dzięki direktoskopii lekarz diagnozuje stan krtani w powiększeniu przez laryngoskop. Warto pamiętać, że podczas badania można pobrać wycinek guza do badania histologicznego.

Do diagnozy ruchomości, napięcia i stanu strun głosowych wykorzystywane jest badanie stroboskopowe. Dzięki użyciu specjalnego światła stroboskopowego o innej częstotliwości drgań od drgań fałdów głosowych lekarz jest w stanie zauważyć ruchy fałdów głosowych. Badanie odbywa się po podaniu znieczulenia powierzchniowego.